Producten van biologisch katoen is onze keuze als het om duurzaam gaat

Duurzaam is eigenlijk een woord dat we doorlopend verkeerd gebruiken. We gebruiken het ook voor producten van biologisch katoen en dat is terecht. Maar ook wij bij Elicious doen dat om de reden dat het lekker snel ‘opgepakt’ wordt. Maar om eerlijk te zijn moeten we het eigenlijk opsplitsen in duurzaam en biologisch afbreekbaar. En soms een combinatie van die twee.

Want zeg nou zelf: onze zeep is biologisch afbreekbaar, maar niet duurzaam. Want het is een product dat je telkens opnieuw moet kopen. Toch noemen we het ook duurzaam, omdat het helpt de watervoorziening schoon en duurzaam te houden. Geen giftige stoffen en andere vervuiling. 

Een combinatie van de twee zijn bijvoorbeeld onze producten gemaakt van bamboe. Zoals zeepbakjes, bekers, spatels en meer. Die gaan jaren mee (duurzaam), en worden vervolgens weer door Moeder Aarde in de armen gesloten worden (biologisch afbreekbaar).

Die combinatie vind je ook terug bij onze GOTS* gecertificeerde producten van biologisch katoen voor thuis, zoals onder andere onze broodzakken. Maar waarom gebruiken we daar dan geen bamboe stof of RPET (Recycled PET) voor? Met dat laatste kunnen toch behoorlijk wat plastic flessen hergebruikt worden. En het brood blijft verser dan in alleen katoen.

Daarom geen gerecycled PET

Daar willen we graag duidelijkheid in scheppen. Het is een mooi idee dat plastic flessen opnieuw kunnen worden gebruikt. Toch kleven er wel degelijk nadelen aan om er een stof van te maken in plaats van simpelweg te recyclen naar nieuwe plastic flessen.

Stof gemaakt van RPET verzwakt namelijk wanneer je het vaker wast. De garens gaan dan deels kapot en dan kunnen er microfibers vanaf komen. Die komen in de wasmachine, gaan het riool in en komen uiteindelijk weer in onze natuur terecht. Een katoenen zak kan je zo vaak wassen als je maar wilt. Ook die slijt natuurlijk, maar kan na de levensduur ook gewoon weer opgenomen worden door de natuur. Dat is bij gerecycled plastic niet het geval, dat zal je toch apart moeten verwerken.

Een goede reden voor het verwerken tot garens door petfles fabrikanten in plaats van recyclen naar nieuwe flessen is dat ze meer kunnen verdienen aan garens. Met het ‘duurzaam’ label appelleren ze daarbij aan de emotie van jou als consument.

Maar dan kan je toch ook bamboe stof gebruiken?

Omdat bamboe zo'n snelgroeiend gewas is, wordt het over het algemeen beschouwd als duurzaam en milieuvriendelijk. De stoffen van bamboe zijn  zacht en absorberend en worden veel gebruikt om shirts, ondergoed, lakens, handdoeken, maar bijvoorbeeld ook wasbare / herbruikbare wattenschijfjes van te maken.

Zoals altijd gaat grootschalige teelt niet altijd samen met al onze goede bedoelingen en dat is bij bamboe om stoffen van te maken niet anders. Er moet veel bosgrond opgeofferd worden voor nieuwe bamboeplantages. Daarnaast zijn er 2 gangbare methoden om de bamboe geschikt te maken voor stoffen: mechanische verwerking en chemische verwerking.

Bij de mechanische verwerking wordt de bamboe geoogst, gesneden en vervolgens mechanisch verwerkt tot vezels. Mechanisch verwerkte bamboe staat bekend als bamboelinnen en wordt gemaakt volgens hetzelfde proces als vlas- en henneplinnen. Dit maakt echter maar een minuscuul deel van de markt uit, omdat het linnen een oncomfortabele ruwe textuur heeft. Ook de productie ervan is arbeidsintensief en dus duur.

Bij de veel gebruikelijker chemische methode wordt de bamboe simpelweg gebroken en vervolgens worden de plantenvezels opgelost in een mengsel van natriumhydroxide (ook bekend als loog) en koolstofdisulfide. Het resulterende mengsel wordt vervolgens door kleine gaatjes geëxtrudeerd in een oplossing van zwavelzuur, waardoor de vezels stollen. Daarna kan het tot stof worden geweven. Dit chemische proces met behulp van koolstofdisulfide is extreem giftig. Chronische blootstelling aan koolstofdisulfide veroorzaakt schade aan het zenuwstelsel en het voortplantingssysteem.

Het gevaarlijke chemische afval komt doorgaans in het milieu terecht en de voordelen van het snelgroeiende gewas grotendeels tenietgedaan door het giftige productieproces.

Biologisch katoen en hennep zijn twee prima vervangers voor bamboe stoffen. Hoewel bamboe als plant veel duurzamer is dan katoen, is het fabricageproces van de stof zo belastend voor het milieu dat biologisch katoen er veel beter uitziet.

De conclusie?

Het antwoord is eigenlijk simpel; wij blijven biologisch geteelde katoen gebruiken met het GOTS* certificaat. Ook voor nieuwe producten zullen we niet overstappen naar bamboe of RPET, totdat er andere methoden beschikbaar zijn voor productie en/of hergebruik.

Dan toch nog even over onze populaire broodzakken. Wij zijn er, net als heel veel kopers, erg blij mee en gebruiken ze dagelijks. Ook deze producten van biologisch katoen dragen bij aan een zero waste leven. Natuurlijk afhankelijk van weer en thuis omstandigheden kan het brood soms wat sneller uitdrogen.

Voor die situaties bieden we nu ook een nieuwe broodzak aan. Nog steeds GOTS* gecertificeerd biologisch katoen, maar nu met een speciale vershoudliner binnenin gemaakt van volledig recyclebaar en biologisch afbreekbaar TPU (Thermoplastisch Poly Urethaan). Toegegeven, het biologische afbraakproces duurt langer dan katoen, maar het wordt uiteindelijk wel door de natuur opgenomen.

Niet alleen hebben deze katoenen zakken een hoog ‘feelgood’ gehalte, ze zijn ook nog eens meer betaalbaar.

* GOTS (Global Organic Textile Standard) staat voor o.a. goede werkomstandigheden in de hele keten, geen kinderarbeid, geen pesticiden. De garens voor onze katoenen producten staan onder controle van Control Union Certifications BV in Zwolle.